Szeroki kadr – ćwiczenie fotograficzne na styczeń 2020

Zaczynamy nowy rok projektu!

Naszym pierwszym ćwiczeniem fotograficznym w tym nowym roku jest szeroki kadr.

Umiejętność tworzenia szerokich kadrów jest nie do przecenienia w fotografii rodzinnej. Większość rodziców fotografujących dzieci zazwyczaj fotografuje zbyt wąsko. W kadrze jest dziecko, jego buzia, może maksymalnie jeszcze jedna osoba lub jakaś zabawka. Dzieje się tak dlatego, że skoro chcemy zrobić zdjęcie dziecku, to… podchodzimy i robimy zdjęcie dziecku. Dziecko zajmuje prawie cały kadr. Nie ma w tym teoretycznie nic złego. Gorzej, że robimy tak codziennie i mamy setki prawie takich samych zdjęć. Zanudzamy nimi znajomych na Facebooku, ponieważ fotografując tylko wąsko, nie opowiadamy ciekawszych historii i nie dodajemy kontekstu całej sytuacji. Najlepiej, gdy w naszym albumie mamy różnorodne zdjęcia; szerokie kadry, zbliżenia i takie pośrodku.

Jeżeli jesteś początkujący, zachęcamy Cię koniecznie do ujmowania szerszej sceny w kadrze. Jeżeli już fotografujesz szerokimi kadrami, koniecznie zacznij zastanawiać się nad tym, jaką rolę spełni szeroki kadr i co powinno się w nim znaleźć. Bo szeroki kadr wymaga uważnego przemyślenia intencji fotografa.

Co to jest szeroki kadr?

Szeroki kadr to taki, na którym fotografowany obiekt nie zajmuje wiele miejsca w kadrze (a przynajmniej nie większość kadru) i nie dominuje go całkowicie, ponieważ jest w nim też środowisko, otoczenie, inne osoby lub przestrzeń negatywna. Nie podamy Wam definicji, ile to jest “niewiele”, bo nie chodzi o to, że im bardziej mikroskopijne dziecko w kadrze, tym lepiej.

Obiektywy i ogniskowe do szerokiego kadru

We wnętrzach więcej obejmiemy na szerokokątnej ogniskowej – 20mm, 24mm, 35mm i na takich ogniskowych naturalniej będzie nam zrobić szeroki kadr. Na zewnątrz lub w bardzo dużej przestrzeni wewnątrz (korytarze, hale itp) szerokie kadry bez problemu zrobimy nawet na dłuższych ogniskowych (50mm, 85mm) – wystarczy, że cofniemy się, by objąć więcej w kadrze. Jeśli masz tylko obiektyw 50mm i małe pomieszczenia, możesz spróbować robić zdjęcie na przykład z przedpokoju przez otwarte drzwi.

Jak robić dobre szerokie kadry?

Przede wszystkim przejmij odpowiedzialność za wszystko, co jest zawarte w kadrze. Decyzja o szerokim kadrze to znak dla widza, że wszystkie elementy zawarte w kadrze mają dla historii znaczenie. Może to być znaczenie na poziomie treści, czyli otoczenie i wszystkie elementy w kadrze będą dodawały kontekstu i dodatkowych informacji o opowiadanej w kadrze historii. Przykładem może być to, jak wygląda pokój dziecięcy czy park, w którym spacerujecie, osiedle, na którym mieszkacie. Decyzją fotografa może też być zawarcie dodatkowych elementów w kadrze nie ze względu na treść i informację, ale po to, by wzmocnić kompozycję, wprowadzić lepszą równowagę wizualną w kadrze i wzbogacić ogólną estetykę zdjęcia.

Mówiąc inaczej, przy każdym szerokim kadrze musisz sobie zadać pytanie, czy na pewno poszerzenie punktu widzenia jest zaletą kadru i jest uzasadnione. Jeżeli nie – tych elementów nie powinno być w kadrze, a ty powinieneś się zdecydować na ich wykluczenie poprzez inne kadrowanie lub zmianę perspektywy.

Nie, wcale nie każemy wam sprzątać domu przed zrobieniem zdjęcia. Dzięki temu, że w kadrze rodzinnym pokażesz bałagan, kosz z praniem, zabawki, porozrzucane gazety, stworzysz na zdjęciu kontekst dla historii codzienności rodziny. Ale gdy w kadrze widoczna (zwłaszcza w mocnych punktach) jest na przykład osoba lub obiekt niezwiązana z historią, spójność kadru zaczyna “zgrzytać”. Widz chce wiedzieć, kto/co to jest. Tak właśnie działa zaufanie widza. On ufa, że ty jako fotograf ująłeś w kadrze wszystko, co jest potrzebne do opowiedzenia historii i pominąłeś to, co nie jest.

Kilka wskazówek:

Uważnie i intencjonalnie skomponuj zdjęcie. Potraktuj całą scenę jak napisaną opowieść lub kompozycję muzyczną, gdzie elementy będą ze sobą wizualnie powiązane, związane lub sobie przeciwstawione. Przede wszystkim masz do dyspozycji kompozycję z zastosowaniem mocnych punktów kadru.

By wzmocnić kompozycję i uporządkować fotografię, poszukaj też naturalnych elementów w środowisku, które mogą stanowić obramowanie. To dodatkowo przyciągnie wzrok widza do tematu historii.

Poszukaj miejsc o zdecydowanych liniach (więcej TUTAJ), by uporządkować wizualnie kadr.

Szeroki kadr może oznaczać uwzględnienie wielu elementów i wielu planów w kadrze, a z drugiej strony może być uwzględnieniem przestrzeni negatywnej i stworzeniem minimalistycznego kadru. Jakąkolwiek decyzję podejmiesz, pamiętaj o tym, by decyzja o szerokim kadrze zawsze była uzasadniona na poziomie treści lub estetyki. Więcej o wieloplanie przeczytasz TUTAJ, a o minimalistycznych kompozycjach TUTAJ.

- Zwróć szczególną uwagę na to, co znajduje się w rogach kadru, by nie zakłócić odbioru kadru jako całości historii

Poszukaj nietypowych, ciekawych wizualnie miejsc. Nie powinny być one tłem samym w sobie, ale uzasadnionym kontekstem dla historii, jednak zdecydowanie im ciekawsze otoczenie zdjęcia, tym większa szansa na nietuzinkowe fotografie.

Pomyśl o znaczeniu pozy i gestu fotografowanych postaci. W szerokim kadrze emocje mogą być mniej widoczne lub niewidoczne wcale. Żeby pomóc widzowi w odczytaniu kadru i stworzyć mocniejszą emocjonalną więź, pomyśl, w jakim momencie naciśniesz migawkę, by poza lub gest niosły ze sobą najwięcej treści.

Przekaż szerokim kadrem informację o miejscu (typowym dla miasta, przedszkola, szkoły, krajobrazu) i czasie (porę roku, dnia, sytuację, ubiór typowy dla sytuacji lub pogody). Pokaż, gdzie i kiedy byliście.

Dobrym pomysłem na niektóre szerokie kadry jest też zastosowanie przeciwstawienia w skali (więcej TUTAJ). Skontrastuj ze sobą ogrom przestrzeni i małą postać ludzką (zwłaszcza dziecka). Taki kontrast przyciąga uwagę i zwiększa wrażenie przestrzeni i rozmiaru i wprowadza do fotografowanej sceny (krajobrazu) element ludzki, psychologiczny.

Szerokie kadry mogą być wieloplanowe, ale nie muszą. Mogą opowiadać jedną historię z jednym tłem lub też wiele wątków, wiele historii obok siebie czy na wielu planach. Spróbuj różnych rodzajów szerokich kadrów, zwłaszcza takich, których w swoim albumie masz niewiele. Zastanów się, jaka przesłona będzie najlepsza w pokazaniu tematu. Pokazując więcej środowiska, tła, więcej szczegółów na wielu planach warto zwiększyć przesłonę i fotografować na przykład na f2.8, f4.

Pamiętaj o znaczeniu światła – to, jak pada, pomoże w wydobyciu tematu, dodaniu atmosfery i nadaniu głębi.

Mamy nadzieję, że te kilka wskazówek pomoże Wam w fotografowaniu szerokimi kadrami. Pamiętajcie, że decyzja o szerokim kadrze, to nie przepis na lepsze zdjęcie. Za takim kadrem musi iść czytelny przekaz i dobra kompozycja.

Wybrane Wasze zdjęcia z naszej grupy na Facebooku zbierzemy na koniec miesiąca i opublikujemy na blogu. Najważniejsze, by nie były to archiwalne zdjęcia, tylko takie, które powstaną w tym miesiącu. Będziemy też obserwować Wasze kadry pod hashtagiem #kadrografiapl na Instagramie i wybrane pokazywać w naszych Stories. Czekamy!

Autor artykułu: Renata Plaice

Fotografie: Renata Plaice: https://rpphotographs.wordpress.com/
Kasia Syguła: http://zdjeciarka.com/
Paula Krajewska: https://poli-grafia.com/

Jesteśmy na Facebooku i Instagramie
Nasza ćwiczeniowa grupa na Facebooku, gdzie możecie ćwiczyć tematy miesięczne: https://www.facebook.com/groups/280107449367793/