Wrażenie głębi w fotografii – ćwiczenie fotograficzne na luty

Posiadamy coraz bardziej zaawansowane aparaty, które coraz wierniej oddają rzeczywistość – szczegóły, barwy, ostrość. Istnieją jednak duże różnice między obrazem postrzeganym ludzkim okiem, a rejestrowanym przez aparat, wynikające z zasad optyki.

Na żywo mamy umiejętność widzenia świata w trójwymiarze, podczas gdy zdjęcie jest zawsze tylko dwuwymiarowe. W tym miesiącu spróbujemy więc wykorzystać szereg sposobów na przekazanie trójwymiarowości, głębi i przestrzeni na naszym płaskim zdjęciu, tak że choć samo zdjęcie nadal nie będzie przestrzenne, to nasz mózg zostanie nieco oszukany co do istniejącej głębi na płaskim obrazie fotograficznym.

To zadanie tylko z pozoru brzmi jak bardzo zaawansowane – na pewno macie już w archiwum szereg zdjęć, na których jest wrażenie głębi i odległości. Tym razem chcemy Was zachęcić, byście świadomie szukali środków artystycznego wyrazu wzmocniających wrażenie głębi. Nie oznacza to też, że zdjęcia bez głębi są złe – jedne z najlepszych fotografii mogą polegać właśnie na kompozycji na jednej płaszczyźnie. Ale to już zadanie na inny miesiąc.

Jak stworzyć mocne wrażenie głębi na fotografii? Najpierw przeczytajcie nasze wskazówki

1. Ustaw niską przesłonę – mała głębia ostrości wzmacnia wrażenie głębi

Na przesłonie f/1.8 tylko jeden plan będzie ostry, a pierwszy plan i tło rozmyte, tworząc wrażenie głębi. Mała głębia ostrości to jeden z silniejszych środków artystycznych w fotografii. Ludzkie oko oglądając rzeczywistość postrzega wszystkie elementy jako tak samo ostre, a z kolei na zdjęciu taka ogromna różnica w płaszczyznach ostrości przekazuje nam informację o odległościach danych płaszczyzn w przestrzeni.

2. Przy niskiej przesłonie uwzględnij nieostry pierwszy plan

Nie tylko rozmyte tło przekaże wrażenie głębi – bardziej przestrzenne będzie zdjęcie, na którym mamy wiele płaszczyzn o różnej ostrości. Spróbuj fotografować na niskiej przesłonie uwzględniając elementy bardzo blisko aparatu na pierwszym planie, zwłaszcza jeśli posłużą one jako obramowanie tematu. Wieloplan dodaje poczucie przestrzenności na zdjęciu.

W malarstwie i rysunku częściowe zakrywanie podmiotu nazywane jest perspektywą kulisową – jest to zabieg pomagający wzmocnić wrażenie głębi obrazu.

3. Komponuj z użyciem linii prowadzących

Szukaj i zastosuj linie, które poprowadzą wzrok odbiorcy od pierwszych płaszczyzn kadru w dalszej, stopniowo zbiegając się ku sobie. Iluzja perspektywy tworzona przez linie prowadzące jest bardzo silna. Linie prowadzące możesz ująć, uważnie wybierając perspektywę. Na przykład fotografując z perspektywy podłogi czy ziemi, możesz ująć linie desek, pasów prowadzących do tematu na zdjęciu.

4. Wykorzystaj “znikający punkt”

Znikający punkt (z ang. vanishing point) to wyobrażony punkt zbiegania się linii prowadzących. Dwie prostopadłe linie wizualnie zbliżają się do siebie tym bliżej, im bardziej są od nas odległe, aż do momentu, w którym odległość między nimi optycznie zanika.

Stosowanie znikającego punktu w rysunku, malarstwie i fotografii to jedna z najmocniejszych technik pokazywania perspektywy i tworzenia przestrzeni na zdjęciu.

By wykorzystać znikający punkt, zaobserwuj wszelkie prostopadłe linie (linie ulicy, mostu, dwóch budynków, przejścia w tunelu, balustrad schodów, linii torów w zabawkach dziecka).

Nie zawsze muszą to być proste dwie linie, znikający punkt poprowadzą też na przykład wijące się linie ścieżki.

5. Fotografuj z bocznej perspektywy serię powtarzających się elementów

Obiekty powtarzające się na zdjęciu będą tym mniejsze, im bardziej są odległe, co z kolei przekaże informacje o ich odległościach w przestrzeni. Typowym przykładem mogą być drzewa, słupy lamp ulicznych, kamienie i skały, rzędy krzeseł i stolików, ale także na przykład klawisze pianina fotografowane z boku. Większe elementy są w takiej perspektywie postrzegane jako bliżej nas, a zmieniające się relacje wielkości pokazują ich przestrzenne umiejscowienie.

6. Wykorzystaj rozproszone czy rozpylone cząsteczki unoszące się w powietrzu, wykorzystując ciekawe światło

Ta wskazówka brzmi trochę jak z podręcznika do chemii, ale już wyjaśniamy, co mamy na myśli. Ponieważ powietrze jest przezroczyste, na zdjęciu można go uchwycić tylko z pomocą dyfuzji widocznych elementów unoszących się lub rozpylonych w powietrzu. Mgła, unoszące się liście, bańki mydlane, spadające płatki śniegu, kurz w powietrzu, piasek, rozpylona mąka, dym z ogniska pokazują przestrzenność powietrza, które samo w sobie na zdjęciu byłoby niewidoczne. Wypełnienie pustych przestrzeni kadru takim wizualnie pokazanym ruchem w atmosferze wzmacnia wrażenie trójwymiarowości w kadrze. Fotografowana poprzez taki “filtr” scena też pokaże się jako bardziej przestrzenna – gdyż niektóre elementy będą częściowo przesłonięte, w zależności od ich ułożenia w przestrzeni.

Zapraszamy Was do kreatywnego poszukiwania ciekawych perspektyw i wieloplanów, pomagających wzmocnić wrażenie głębi. Pamiętajcie, że dobra kompozycja, a przede wszystkim opowiedziana na zdjęciu historia nadal są na fotografii ważne.

Czekamy na Wasze zdjęcia!

Przez cały miesiąc czekamy na Wasze zdjęcia na grupie na Facebooku i na Instagramie. Im więcej będziecie fotografować, tym lepsze będą Wasze zdjęcia. Dodatkowo Wasze albumy zapełnią się wspomnieniami, które docenicie w przyszłości!